ελληνικές παροιμίες με υπονοούμενα
Ακολουθούν μερικές ελληνικές παροιμίες με υπονοούμενα, που συχνά κρύβουν πίσω τους βαθύτερα νοήματα:
-
"Όσα δεν φτάνει η αλεπού, τα κάνει κρεμαστάρια."
- Αναφέρεται σε ανθρώπους που υποτιμούν ή απορρίπτουν κάτι, απλώς επειδή δεν μπορούν να το έχουν.
-
"Ο λύκος κι αν εγέρασε, κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε τη γνώση άλλαξε, μήτε την κεφαλή του."
- Υπονοεί ότι οι άνθρωποι δεν αλλάζουν εύκολα χαρακτήρα, ακόμη κι αν μεγαλώσουν ή αποκτήσουν εμπειρίες.
-
"Όποιος έχει τη μύγα, μυγιάζεται."
- Αν κάποιος ενοχλείται ή θίγεται από κάτι, ίσως γιατί νιώθει ένοχος ή εκτεθειμένος σε σχέση με αυτό.
-
"Το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται."
- Υπονοεί ότι ακόμη κι εκείνοι που θεωρούν τον εαυτό τους έξυπνο μπορεί να κάνουν λάθη και να παγιδευτούν.
-
"Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια."
- Οι αθώες ή αφελείς παρατηρήσεις συχνά αποκαλύπτουν περισσότερα από ό,τι φαίνεται αρχικά.
-
"Όταν καίγεται το σπίτι του γείτονα, το δικό σου να φοβάσαι."
- Υπονοεί ότι τα προβλήματα των άλλων μπορεί να μας επηρεάσουν αν δεν είμαστε προσεκτικοί.
-
"Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις."
- Αναφέρεται σε ανθρώπους που δεν ακολουθούν οι ίδιοι τις συμβουλές που δίνουν στους άλλους.
-
"Κάλλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρει."
- Υπονοεί ότι είναι προτιμότερο να έχεις κάτι μικρό και σίγουρο, παρά να περιμένεις κάτι μεγαλύτερο που μπορεί να μη γίνει ποτέ.
Αυτές οι παροιμίες έχουν διαχρονική σοφία και συχνά περιγράφουν καταστάσεις με έμμεσο τρόπο, αφήνοντας περιθώριο για προσωπική ερμηνεία.
Παρακάτω θα βρεις μια συλλογή 100 ελληνικών παροιμιών με υπονοούμενα:
- Από αγκάθι βγαίνει ρόδο.
- Όποιος σκάβει το λάκκο του άλλου, πέφτει ο ίδιος μέσα.
- Αγάλι-αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι.
- Από έξω κούκλα, από μέσα πανούκλα.
- Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει.
- Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται.
- Όπου λαλούν πολλοί κοκόροι, αργεί να ξημερώσει.
- Όσα ξέρει ο νοικοκύρης, δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος.
- Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα, τον τρώνε οι κότες.
- Έβαλε την ουρά κάτω από τα σκέλια.
- Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας.
- Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, θα πέσει να σε πλακώσει.
- Το 'να χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δυο το πρόσωπο.
- Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.
- Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.
- Στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα.
- Το μήλο κάτω απ' τη μηλιά θα πέσει.
- Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα μικρό καλάθι.
- Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος.
- Όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος.
- Όποιος καεί στον χυλό, φυσάει και το γιαούρτι.
- Στο τέλος ξυρίζουν τον γαμπρό.
- Το πολύ το Κύριε ελέησον το βαριέται κι ο παπάς.
- Στα ξένα παπούτσια μην περπατάς.
- Ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη.
- Κάλλιο γαϊδουρόδενε, παρά γαϊδουρογύρευε.
- Η γριά η κότα έχει το ζουμί.
- Γελάει καλύτερα όποιος γελάει τελευταίος.
- Έκανε την τρίχα τριχιά.
- Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του.
- Κάθε θαύμα τρεις μέρες κρατάει.
- Όπου λαλούν πολλοί, δεν γίνεται δουλειά.
- Ο κόσμος το ’χει τούμπανο κι εμείς κρυφό καμάρι.
- Κάλλιο αργά παρά ποτέ.
- Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη.
- Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι.
- Το γοργόν και χάριν έχει.
- Μάτια που δεν βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται.
- Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.
- Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.
- Τα σιγανά ποτάμια να φοβάσαι.
- Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο.
- Άδειο βαρέλι κάνει τον περισσότερο θόρυβο.
- Καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται.
- Φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη.
- Όπως έστρωσες, έτσι θα κοιμηθείς.
- Την ώρα της δουλειάς, μάθε την τέχνη, κι ύστερα φάε και κούρευε.
- Από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα.
- Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια.
- Στη βράση κολλάει το σίδερο.
- Σαν τον σκύλο με τη γάτα.
- Δύο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.
- Όποιος χάνει στα χαρτιά, κερδίζει στην αγάπη.
- Όποιος σέρνει τον χορό, τραβάει και τα βάσανα.
- Άμα δεν πάει το βουνό στον Μωάμεθ, πάει ο Μωάμεθ στο βουνό.
- Όποιος κοιμάται με στραβό, το πρωί ξυπνάει αλλήθωρος.
- Έφαγε το καταπέτασμα.
- Με όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις.
- Είδε ο τρελός το μεθυσμένο και φοβήθηκε.
- Κάποιο λάκκο έχει η φάβα.
- Δεν δίνουν σημασία στην παλιά αγάπη.
- Το ένα χέρι νίβει το άλλο.
- Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλο λόγο μην πεις.
- Έκανε το άσπρο μαύρο.
- Κατά μάνα κατά κύρη, κατά γιο και θυγατέρα.
- Όταν λείπει η γάτα, χορεύουν τα ποντίκια.
- Όποιος κυνηγάει δύο λαγούς, δεν πιάνει κανέναν.
- Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.
- Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη.
- Κάλλιο να σου βγει το μάτι, παρά το όνομα.
- Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα, τον τρώνε οι κότες.
- Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, θα πέσει να σε πλακώσει.
- Μη φοβάσαι τον φίλο, μόνο τον εχθρό.
- Της κοντής ψωλής της φταίνε οι τρίχες.
- Ό,τι σπείρεις, θα θερίσεις.
- Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι.
- Τα μεταξωτά βρακιά θέλουν επιδέξιους κώλους.
- Ή στραβός είναι ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε.
- Στη βράση κολλάει το σίδερο.
- Το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται.
- Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.
- Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι.
- Μάθε τέχνη κι άστηνε, κι αν πεινάσεις πιάστηνε.
- Στου κασίδη το κεφάλι μαθαίνει ο μαθητευόμενος.
- Μάρτης, γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης.
- Εδώ σε θέλω, κάβουρα, να περπατάς στα κάρβουνα.
- Όποιος έχει πολύ πιπέρι, βάζει και στα λάχανα.
- Με στραβό κουπί, ίσια δεν πας.
- Έχει ο καιρός γυρίσματα.
- Όπου φτωχός κι η μοίρα του.
- Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.
- Τράβα με κι ας κλαίω.
- Ήταν στραβό το κλήμα, το ’φαγε κι ο γάιδαρος.
- Μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις.
- Όποιος κατουράει στη θάλασσα, το βρίσκει στο αλάτι.
- Μάτια που δεν βλέπονται, γρήγορα λησμονιούνται.
- Ο καθείς με την τρέλα του.
- Δεν μπορείς να χτίσεις παλάτια στην άμμο.
- Όταν πίνει ο νους, μεθάει το σώμα.
- Στην ανάγκη και ο διάβολος άγιος γίνεται.
Αυτές οι παροιμίες εκφράζουν με παραστατικό τρόπο τις καθημερινές αλήθειες, τις εμπειρίες και τα συμπεράσματα που έχουν αντληθεί μέσα από τη ζωή και τα ανθρώπινα λάθη ή σοφίες.
|